4. Gün / Budva'dan Durmitor'a

Sabah yola çıkmadan önce Budva'nın kale içini gezelim istedik. Kısa bir yürüyüşün ardından kale içinin dar ama çok güzel olan sokaklarını gördük. Ama burada asıl görmeniz gereken şey, Budva'nın gayriresmi simgesi olan dans eden kız heykeli. Bu heykeli görmek için kale içinden çıkıp sahilde biraz yürümeniz gerekiyor. Heykelle ilgili çeşitli söylentiler olmakla birlikte tam bir hikayesi yok. Bir hikayeye göre Karadağ'ın ünlü bir jimnastikçisi buradaki uçurumdan aşağı düşerek ölmüş ve anısına bu heykel yapılmış.

Henüz kahvaltı yapmadık ve yola çıkmadan önce bir şeyler atıştırmak istiyorum. Açken ben ben değilim! Sabah sabah ızgarada yeni pişmiş etleri görünce hamburger kaçınılmaz cevap oldu bizim için haliyle! Evet, evet, hamburger ama köftesi dana etindendi ve inanılmaz lezzetliydi, aslında köfte de diyebiliriz o yüzden. Büyüklüğü ise neredeyse bir tabak kadardı, ekmeğe sığmayacak kadar büyüktü. Peki hamburgerin fiyatı mı? Sadece €2!

Eh karnımı doyurdum huzuru buldum. Şimdi yola çıkabiliriz. Bugün çok uzun bir yolumuz var, artık denizden uzaklaşıyoruz. Podgorica'ya giden anayoldayız. Eğer direkt olarak Karadağ'a uçarsanız, başkent Podgorica'ya ineceksiniz ve bu yol üzerinden Budva, Kotor ve Herceg-Novi'ye ulaşacaksınız. Yolu kısaltan ve kolaylaştıran bir tünel yapılmış bu rota üstüne. Tabi ki biz yine eski karayolunu tercih ediyoruz ve dağlara tırmanmaya başlıyoruz! Eh ben Bolu dağını çıkmayı da tünele tercih eden biriyim!

Bir kaç sollama derken, dolana dolana dağı çıkıp indik ve kendimizi Skadar gölü kıyısında bulduk. Burası Balkanların en büyük göllerinden biri haliyle çok büyük bir doğal yaşam alanı. Gölün karşı kıyısı Arnavutluk, İşkodra; bu tarafı ise Karadağ. Gölün üstünde geçen bir karayolu ve bir tren yolu köprüsü var. Bu tren yolu köprüsü ise Belgrad'dan Karadağ'a gelen tren yolunun uzantısı. Ayrıca bu yol en güzel manzaralı tren yolculukları arasında yer alıyor. Bir gün bu tren yolculuğunu da deneyeceğim!

Gölün hemen karşı kıyısında ufak eski bir Osmanlı kalesi var. Bu noktadan sonra Osmanlı hakimiyeti gözle görülür hale geliyor. Yolun devamında Podgorica'ya varıyoruz ve ikmal molası için bir markette duruyoruz. Karadağ'ın bağımsızlığı sırasında İtalya'dan destek aldığı söyleniyor. Eh haliyle marketlerde de İtalyan ürünleri fazlasıyla var. Bir koşu peynir reyonundayım, Santa Lucia Mozzeralla, işte buradasın! Yaşasın, nasıl da özlemişim seni!

Yola devam, şimdiki ilk durak Ostrog Manastırı, Denizden 900metre yukarıda bulunan manastıra yine dağ yollarından dolana dolana çıkıyoruz. Burası yoluyla çevresiyle Sümela manastırına benziyor. Arabayla belli bir yere kadar geldikten sonra park edip kalan yolu yürüyerek çıkıyorsunuz.

Dış kapıyı geçtikten sonra özel bir yoldan manastırın içine giriliyor. Mağara gibi girişi olan ufak bir kapıdan geçince bizi taşların üstüne çok güzel boyanmış freskler karşılıyor. (17.yydan kalma bu freskler Unesco koruması altındaymış.) Asıl önemli kısım, bir bekleme odası gibi yapılan bu küçük bölümden daha küçük olan içerideki kısım, geçip bakalım istedik ne var diye. İçeride bir papaz, bir lahitin içindeki mumyanın başında sürekli dua okuyor. İçeri giren insanlar ise mumyanın önüne eğilip elini öpüyor ve dua ederek dışarı çıkıyorlar. Biz o esnada kapı ağzında bakakaldık. Ne yapsak bilemedik, insanlara yol verdik, bu esnada papazın pis bakışlarına maruz kaldık ve bir problem çıkmasın diye usulca kendimizi dışarı attık.

Oldukça şaşırtıcı! Buraya bir çok insan geliyor, manastır içindeki sepetlere yağ, un, şeker gibi temel gıda maddeleri bırakıyorlar. Yine çevrede yer yatağında yatan bir çok insan var. Sonradan öğrendik ki burada yatan kişi Aziz Basil imiş ve her 12 Mayıs'ta Aziz Basil günü için insanlar buraya akın akın geliyorlarmış. Balkan ortodokslarının bir nevi hac yeri yani... Kimisi şifa bulduğunu da söylüyor. Ayrılmadan önce biz de burada akan kutsal su ile kendimizi serinletip/kutsayıp yolumuza devam ediyoruz!

Şimdiki hedefimiz, Tara nehri üstüne kurulmuş olan Durdevica köprüsü. Dağlara çıktık ormanların içinden sağ sol keskin virajları dönerken son virajda polis ve ambulansı gördük. Ne yazık ki bir araç kaza yaparak yol kenarına uçmuş. Üzücü... Bir süre daha dağların arasından yolumuza devam ettikten sonra geniş düzlüklere ve yaylalara varıyoruz. Yolun sol kısmında gözüken yüce dağlar Durmitor milli parkı, bu akşam orada olacağız! En azından umuyoruz...

1937-1940 yılları arasında yapılan betonarme köprü 365 metre genişliğinde ve nehir seviyesinden 172 metre yukarıda yer alıyor. Aynı zamanda yapıldığı dönem Avrupa'daki en büyük betonarme araç köprüsü imiş! Bazı köprüler gerçekten çok güzel! Ama ne yazık ki bu köprü de II. Dünya savaşı sırasında yıkılmış, lakin kritik bir bölgede olduğu için aynı planla tekrardan yapmışlar.

Köprüden manzara inanılmaz! Ama orada bir şey var,"O teller de ne öyle? Zipline mı kurmuşlar oraya?" Ben yüksekten tırsarım açıkcası ama tırstığım kadar da severim. Buraya kadar gelmişim de köprüden karşıya uçmadan mı döneceğim? Hiç sanmıyorum!  Koray hadi gel yapalım dedim, ilk başta yok ya falan dedi, ama YOLO (You only live once) dedim ve sonunda ikna ettim, sonrası malum!

Laa nereye gidiy haa bu, döndür beni, döndür beniii??? Ulaaa yırmağa gideyrum!!!haaa derken ters dönerek kolumu halata sürtmüş ve yakmışım ama acımadı kiiii!

Vakit epey geç oldu! Şimdi geri dönüp Durmito'a gireceğiz! Lakin yakıtımız da epey az, yoldaki tek kasaba üstündeki tek benzinlikten biraz yakıt alarak doğruca milli parka dalıyoruz. Durmitor epey büyük ama giriş yolu daracık. Aslında tüm yol sadece bir arabanın sığacağı genişlikte yapılmış!

Neyse yolda bizden başka kimse de yok zaten, az ileride manzarayı görünce arabayı yol ortasında bırakıp duruyorum. Dağlar, dağlar! "Bir yerden su sesi geliyor dur bi şu aşağıya bakayım... Heh valla su kaynağı buldum! Koray şişeleri getir abi arabadan!"  Gürül gürül akan bu kaynak suyu dağdaki eriyen karlardan geliyor. Haliyle su da buz gibi ve tadı da çok güzel! Şişeleri bagaja koyup yola devam ediyorum. Ufuktaki tepeleri aşınca nefes kesici bir manzara bizi karşılıyor! Arabayı kenara bırakıp burada gün batımını izleyeceğiz!

Güneş dağların ardından battı, koca bir günü devirdik ama hâlâ gideceğimiz yere varabilmiş değiliz! Artık yola devam etmeliyiz, tabi yine karanlığa kaldık! Bu gece kalacağımız yer bir yayla köyü, aslında buradan itibaren sadece 35 km yolumuz kaldı ama yol çok virajlı ve çoğu yerde uçurum kenarında sürüyoruz haliyle hızlı gidemiyoruz. O dolambaçlı yolları döne döne vadiden geçiyoruz, yer yer kuzular ve inekler var. Bir süre sonra bir inek sürüsü de önümüze çıkıyor. Tüm yolu kapatmışlar, onları ürkütmeden yavaşça kenara kaçırtıyor ve aralarından yola devam ediyoruz.

Tam yol azaldı iyice derken ormanlık alana girdik ve bir anda zifiri karanlık oldu çevremiz! Sis farları, uzunlar ne varsa açtım! Koray'ın elinde harita, sağ 3 sol 5 sol 4 sağ 2 bana yol tarif ediyor. Artık önüme ne çıkacak bildiğim için tam anlamıyla ralli yapıyoruz. Bu arada araba ufaktan kayıyor mu ne? Bir süre sonra bir yol ayrımına geldik ve etrafı keskin bir sarımsak kokusu, bizi de bir tedirginlik sardı! "Haydaaa ormanın ortasında neyin sarımsağı bu şimdi? Yoksa buranın da drakula gibi bir efsanesi falan mı var Koray?"

Sonunda! Haritada işaretli yere geldik, asfalt bitti son 200 metreyi de toprak üstünde gittik, dar ve kötü bir yokuş indik. Bir kaç ev var ama kimse yok! Çevrede ışığı yanan başka bir yere geçip Herceg Novi'deki gibi soralım dedik. Lakin önce buradan çıkmalıyız, etraf zifiri karanlık Koray araçtan indi bana klavuzluk yapacak. Arabayı binbir zahmet döndürdük, şimdi önümde açısı kötü topraktan yarık bir rampa var. "Ne yapacağım şimdi?"  Kaptırıp tek seferde çıkman lazım!" dedi Koray! Ama aracın debriyajı o kadar kötü ki, az basarsam gaz yemeyecek, çok çekersem de istop edecek! Yani en ufak hatada burada saplanıp kalmamız an meselesi. "Hadi Tunahan, yapabilirsin bunu!" dedim kendime, ara gazı verip arabayı kaptırdım tangur tungur derken tümseği ucu ucuna çıktım.

Işığı yanan ilk evde durduk. İçerde garip bir adam var ama soracağız başka çare yok. Yine telefonu çıkardım gösterdim, adama işaret ettim bir arayıversen de konuşsak. Yok adam ne arıyor ne de bir şey anlıyor. Bize geldiğimiz yolu geri dönmemizi orada bir kamp yerini tarif ediyor. Saat oldukça geç olmuş her yer karanlık arayıversen ne olurdu? Kızıp çıktık oradan, Ivan'ı sevgiyle andık! has adamsın Ivan!

Benim moralim bozuldu açıkcası, Koray ise "Olsun be, en kötü arabada kalırız, yemeğimiz var, dahası şarabımız var." diyor. "Şurada ışığı yanan başka bir ev var ona gidelim." dedim. Ama nasıl gideceğiz, ev tarlanın ortasında! Arabayı bırakıp gecenin karanlığında, belimize kadar gelen otların içine daldık! Telefonun ışığını yakmış el sallayarak adamın evine doğru yürüyoruz. Düşük bütçeli bilim kurgu filmi gibiyiz tam! Baktık adam da çıktı bize doğru geliyor, şimdi bu adam pompalıyı çıkartıp bizi vurmasın uzaylı diye?

Ertesi günden bir kare, yol biter biz yine de gideriz...

Adam bize eve gelin dedi, yok bu sefer güvenemedik, ışığı yanan başka bir yeri işaret etti Koray. Oraya gidelim dedik ve bingo! Aradığımız yer orasıymış! Onlar da saatlerdir bizi bekliyormuş!

Evet önce wifi lütfen, ailemize haber verelim! Gün boyu internet olmadığı için bizi merak etmişlerdir. Onlarla konuştuk, durum asayiş berkemal, dedik, epey merak etmişler bizi tabi ama bunca maceradan hiç haberleri yok.

...

Masaya oturdum ve gökyüzüne baktım! Tüm samanyolu üstümüzde! Derin bir nefes aldım...
Sonra arabadaki şarap aklıma geldi, tüm günün yorgunluğunu atmak için en iyi çözüm!

İzninizle ben artık kaçayım, bu gece samanyolu altında uyuyacağım...

Tamam oldukça zor bir gündü, gezinin belki de en kritik günüydü ama başarıyla bugünü de atlattık!

İnanmayanlara, yapamazsın diyenlere selam olsun!

3. Gün / Sveti Stefan ve Budva

Sabah erkenden kalkıp güneş dağların ardından henüz yükselmeden balkonda kahvaltı keyfi yaptık. Kahvaltımız ise feta peyniri, domates, salatalık ve ekmek  ile tam Türk kahvaltısı. Vay be dedim kendi kendime, belki de yıllarca bekledim Karadağ'ı, ama böylesi hiç aklıma gelmezdi.

Şimdi yol vakti, Kotor'dan Budva'ya ulaşım oldukça kolay, hatta dağın altında bir tünel yapılmış ama biz yine manzaralı yolu seçip dağlara vurduk kendimizi. Yerel müzikler eşliğinde Budva'ya yukarıdan inişe geçiyoruz. Tam bu sırada yolun sağ tarafında bulunan dinlenme tesisi ve kafe oldukça güzel bir Adriyatik manzarası sunuyor. Yol üstü durulup bir mola sonrası kahve içilebilir. Hemen buradan aşağı giden bir başka yol ise eşsiz kumsallara açılıyor. Biz denize farklı bir yerde gireceğiz o yüzden buraları pas geçiyoruz.

Budva'ya vardık, burası oldukça hareketli bir yere benziyor. Radyoda elektronik müzikler de çıkmaya başladı. Budva eğlence hayatı ile meşhur bir yer! Yine ilk önce pansiyona gidip eşyalarımızı bırakıyoruz. Burada kaldığımız yer ise şehre 15 dakika yürüme mesafesi içinde, kocaman bahçesi olan hem kamping hizmeti veren hem de pansiyon hizmeti veren bir işletme. Buradan çıkıp marketten içeçek bir kaç şey alıp doğru oraya gidiyoruz! Yani Sveti Stefan'a! Oraya varmadan yolun sağ tarafında fotoğraf noktası var. Aracınızı park edip bu noktadan manzaranın tadını çıkartabilirsiniz. 

Biraz ileriden ise sağa dönüp Sveti Stefan'a inen yola gireceksiniz. Araç ile gelecekler için ufak bir uyarıda bulunalım, plajın hemen yanındaki otopark çok pahalı saati €2. Yol boyunca yol kenarına araba çekmek yasaktır levhası var. Risk alıp buraya çekmek istemedik, fakat bir çok arabanın da böyle bırakıldığını gördük. Biz de biraz daha yukarıda uyarı levhası olamayan bir yere aracımızı çekip aşağı kadar biraz yürüdük. Umarım arabayı çekmezler.

Budva'nın hemen ilerisinde olan bu adacık aslında bir balıkçı köyü olarak kurulmuş zaman içerisinde farklı amaçlara hizmet etmiş. Eski zamanlarda silah deposu olarak da kullanılan adacık genellikle Osmanlı donanması ve korsanlara karşı mücadele vermiş. 100 evi ve 3 kilisesi olan bu adacık şimdilerde adanın tamamı ve eski yazlık sarayın tamamı ünlü bir otel işletmesinde. Kiliselerden birinin Osmanlı donanmasından çalınan hazine ile yapıldığı da efsaneler arasında. Adadaki köylüler 1960larda anakaraya taşınarak burası turizme açılmış, Yugoslavya'nın dağılmasından sonra ise zor günler geçiren Karadağ yönetimi tarafından tekrar turizme katılmış ve lüks bir otele kiralanmış 

Otele giden lüks araçları sayamadık, süper lüks bir yer olsa gerek. Bir gün belki orada kalma şansımız olur belli mi olur? Peri masalı gibi bir yer sonuçta. Eğer kalmıyorsanız içeri girmenin bir başka yolu daha var, o da otelin restorantını kullanmak. Adacığa giden yolun girişindeki görevlilerden rezervasyon yaptırabilirsiniz. Fiyatların yüksek olduğunu belirtmekte fayda var fakat her şey girişteki panoda açıkça ilan edildiği için sürpriz yaşama ihtimaliniz yok.

Bizim kullandığımız kısım

Adacığın sağ tarafındaki plaj yine otele ait ve giriş ücretli. €120 verirseniz tek başınıza orada denize girebilirsiniz, biraz da dalgalı. Ama sol tarafında kalan plaj herkese açık, istediğiniz gibi şemsiye açabilir havlu serip yatabilirsiniz. Hafta içi olduğu için aşırı kalabalık da değildi. Biz bugünü keyif yapmaya ayırdığımız için 2 şezlong ve şemsiye tuttuk. Toplam €15 ödedik duş ve tuvalet de dahil ayrıca içinde wi-fi da var, bence bir daha düşünün. Hazır bu kadar iyi wi-fi bulmuşken bir canlı yayın deneyeyim dedim ama reytingler kötü, 5 kişi katıldı sadece. Gerçi bunları da pek okuyan yok ama ben de zaten okunsun diye de yazmıyorum. Kendime hatıra olsun diye yazarken meraklısına da not olsun diye ilan ediyorum. İnsan hafızası zaman içinde yanılıyor...

Deniz yine tertemiz ve berrak! Derinleşmesine karşın dibini pırıl pırıl görmek mümkün. Tabi bir de akvaryum gibi her yerinizi balıklar sarıyor. Biraz güneşlenip biraz da gölgede plajın tadını çıkarttık. Eh bütün bir yıl çalıştık didindik. Bence bunu fazlasıyla hakettik! Bu arada otelin tarafından arkaya doğru ağaçlık alan içinden bir yol gidiyor. Bu yolu takip ederseniz sizi eski kraliyet yazlık sarayına çıkartacaktır, buranın da manzarası çok güzel tabi yine burası da otele ait.

Akşam üstüne doğru manzaranın tadını çıkarttıktan sonra arabaya atlayıp Budva'ya geri dönüyoruz. Keyifler yerinde! Ver müziği!

Hazırlandıktan sonra Budva sahilinin yolunu tutuyoruz, burası oldukça hareketli ve kalabalık. Biraz Fethiye'ye benziyor ortam olarak. Bir sürü gece kulübü ise yanyana müşterilerini bekliyor. Budva gece hayatı ile meşhur, fakat asıl sezon temmuzda en büyük gece kulübünün açılması ile başlıyormuş. Plajda tanıştığımız bir Türk grubu ile akşam bir şeyle içmek için sözleşmiştik. Efendim yine tıpçıları buldum burada da! Onlar da benim yıllar önce çıktığım rotanın tersini yapıyorlar, 4 kız Makedonya'dan başlamışlar, yollarımız Budva'da kesişti, belki başka bir gün profesyonel hayatta kesişir yine... Keyifli bir sohbetin ardından dinlenmek üzere ayrılıyoruz. 

Yarın büyük gün! Gidilecek çok yolumuz, yaşanacak çok maceramız var...

2. Gün / Herceg Novi'den Kotor'a

Dünkü yorgunluğun ardından sabah kuş cıvıltları ve balkondan odaya sızan güneş ile erkenden uyandık. Pansiyondan çıkıp eşyaları arabaya yükledik. Bu sırada Ivan da sırtında çantası ayağında terliği ile evden çıkıyordu. Hadi gelin yüzmeye gidelim, sabah sabah çok güzel olur dedi. Ah be Ivancım çok haklısın ama bizim program çok sıkı bugün, söz bir daha geldiğimizde yüzeriz.

Oradan ayrılıp Herceg-Novi şehir merkezine geçtik. Kale çevresinde dolandık tabi sabah erken olduğu için heryer kapalı. Kale çeversinde çok güzel bir halk plajı bulduk. Deniz harika, pırıl pırıl ve buz gibi! Biz ise sadece ayaklarımızı sokabildik bugünlük.

Kotor koyu girişi, Perast önleri

Arabaya binip camları açtık Kotor'a doğru koyu dolanarak gidiyoruz şimdi. Adriyatik Denizi'nin dağların arasından içeriye doğru yaptığı kıvrım çok hoş! Burada Kotor'dan önce eski bir Venedik kasabası olan Perast'a uğramadan dönmek olmaz! İtalya'nın karşı kıyılarında olduğumuz düşünülürse buranın Venediklilerin elinde olması hiç de şaşırtıcı değil. Osmanlı olarak bu bölgede pek varlık gösterdiğimiz söylenemez.

Perast'ın önünde 2 tane kayalık var, efsaneye göre bir gün zor bir seyirden gelen 2 Karadağlı denizci, buradaki sığlıkta kayaların üstünde İsa ve Meryem Ana ikonası görürler. Bunun bir mucize olduğuna inanan denizciler zaman içinde seyre çıkmadan önce buraya gelip bir parça taş atmayı alışkanlık haline getirmişler. Sığlık ise zamanla adaya dönüşmüş. Daha sonra ise üzerine önce küçük bir şapel yapılmış, ada gittikçe büyüyünce de şu anki yapıya çevrilmiş. Tüm denizciler sefere çıkmadan önce bu kiliseye uğrar, güvenli bir seyir olması için dua eder ve işlemeli gümüş plaklar bırakırmış. Bugün bu gümüş işlemeler hâlâ kilisenin içinde görülebilir.

Biz de adaya çıkmak ve biraz da deniz sefası yapmak için bot kiraladık. Önce adanın üstündeki kiliseye çıkıp gezdik, sonra tekne ile Perast'ın çevresinde gezindik. Perast'ı bir de böyle, denizden görmenizi tavsiye ederim! Kısa gezimizin ardından tekrar karaya çıktık. Eh artık öğlen vakti geliyor ve biz de epey acıktık. Ayhan Sicimoğlu'nun tavsiyesi üzerine deniz kenarındaki şık bir restorana oturduk. Eh buraya gelince yenecek şey belli! Taze balıklardan yapılmış balık çorbası ve özel sosla marine edilmiş balık kızartması bizim terchimiz oldu. Siz de zevkinize göre taze deniz ürünlerinden birini seçebilirsiniz. Yemek yediğimiz yerin manzarası doyumsuz, eh bir de bu manzaraya bir kadeh kırmızı şarap kaldırmak gerekir dedik!

Keyifli öğlen yemeğimiz sırasında, Adriyatik'ten süzülerek gelen bir Cruise gemisini de selamladık! Gideceğimiz yer ortak, Kotor! Onun peşinden biz de yola çıktık kısa bir yolculuktan sonra kalacağımız pansiyonun önüne geldik. Arabamızı garaja çekip eşyalarımızı da odamıza koyduk. Balkondaki manzarayı tahmin edebilirsiniz! Cruise gemisi tam önümüze park etmiş! Eh balkon bile rahat yok bize anlaşılan!

Pansiyondan yola çıkıp 10 dakika yürüdükten sonra Kotor'u çevreleyen deniz surlarının önündeyiz. Kotor da tipik bir Venedik şehri! Kanatlı aslan arması her yerde, mimari özellikler ben buradayım size diyor adeta! Nasıl güzel bir suriçi yerleşimi yapılmış anlatamam, hem de oldukça da büyük bir yerleşim. Suriçindeki şehri ve meydanlarını güzelce gezdik, gezerken de bazı dükkanlardan gözümüzü alamadık desem yeri var. Bir tane dükkan mercan ve değerli taşlardan çok kıymetli el yapımı saatler yapıyordu, bir diğer dükkan ise hristiyanlar için önem arzeden ikonaları ahşap işçiliği ve varak kaplama ile yeniden hayata kazandırmıştı.

Kotor'a gelince surlara çıkmamak olmaz. Kotor'u çevreleyen kara surları şehrin sırtlarında oldukça yüksek olan hakim bir tepeye kadar çıkıyor. Şehrin Osmanlılara karşı savunmasında da önemli rol almış olan bu surlara çıkmak için €3 verdikten sonra epey bir efor sarfetmeniz gerekiyor. Parmak arası terliklerle çıkmanız zor olabilir. Bizim elimizde tırmanış batonları olduğu için bir koşuda en tepeye kadar çıktık.

Lakin bizim de kan ter içinde kaldığımızı söylemek isterim, ama bu manzaraya kesinlikle değer! Buradan tüm Kotor ayaklarınızın altında. Eğer vaktiniz varsa Lovcen milli parkına kadar da bir trekking rotası varmış. Yoksa arabayla da ulaşım sağlayabilirsiniz. Fakat bizim ikisi için de vaktimiz olmadığı için oradaki manzarayı göremedik. Olsun bir dahaki sefere artık!

Kale çıkışının bir de inişi var tabi! İnmek daha mı zor ne? Aşağı varmanın verdiği keyif ve yorgunluk ile günü tamamlıyoruz. Pansiyona dönüş yolunca şehrin anakapısının önünde Karadağlı gençlerin halkoyununa rastlıyoruz. Gözümüze çarpan nokta ise Ayhan abinin de dediği gibi bu Karadağlılar çok uzun oluşu. Bu arada Kotor, epey turistik eh bu da her şeyin fiyatına yansımış durumda. Yemekler Perast'tan daha pahalı fakat kesinlikle daha güzel değil. Biz de markete uğrayıp atıştırmalık bir kaç şey alıyoruz. Meyve sebzenin de pahalı olduğunu söylemem gerek. Para birimi olarak Euro kullanan Karadağ bizi şaşırtıyor!

Gün batımında balkondan cruise gemimiz uğurluyoruz. Onlar yarın başka bir limanda olacak, eh biz de başka bir şehirde. Ama insan diyor "Ah o gemide ben de olsaydım..." Eh Kotor'u bir de gece görmek gerek dedik. Zira şehir gündüz epey kalabalıktı. Gece de hareketli olacağını düşünürek tekrar şehre geldik fakat bulduğumuz şey tam bir hayal kırıklığı oldu. Hemen hemen heryer bomboş, ve saat henüz 10 olmuşken Kotor tam bir hayalet kasabaya dönüşmüş. Biz de bir kaç kez şehri gece sakin ve serinken gezdikten sonra pansiyonun yolunu tutuyoruz.

Yarın dinlenme günümüz olacak, Budva'dayız. Deniz, kum, güneş yani!

1. Gün / Mostar'dan Herceg-Novi'ye

Uçak dağların üstünden süzülerek bir vadi içine kurulmuş Saraybosna'ya doğru inişe geçti. Nasıl heyecanlıyım anlatamam. Her adımda biraz daha yaklaşıyorum düşlerime...

Uçak yere indi apronda yerini aldı ve kapılar açılır açılmaz uçaktan hızlıca indik. Pasaport kuyruğuna takılmak istemiyoruz! Zira arabayı teslim aldıktan sonra oldukça dolu bir günümüz ve uzunca bir yolumuz olacak.

Bosna&Hersek henüz Türk vatandaşlarına vizesiz, henüz diyorum çünkü Avurupa Birliği'ne girmeleri söz konusu ve bizden önce girecekleri kesin. O yüzden hazır fırsat varken rahatça gidin görün derim.

Vizesiz ama tabi ki yine sorular sorular! Efendim pasaportu uzattım, polisin ilk sorusu geliş amacınız nedir? Turistik, der demez ikinci lafını söylemeden hemen gidiş-dönüş uçak biletimi uzattım. Daha önce şöyle bir maceram olduğu için hazırlıklıyım. Bunun üzerine hemen pasaport damgalandı ve artık içerdeyim! Sıra Koray'a geldi, yine amacınız nedir falan diye soruyor. Koray da başladı anlatmaya. Memura işaret ettim, arkadaşım o da benimle. Hemen Koray'a da bir mühür artık o da içerde! Geziden aylar önce, ben ne olursa olsun gidiyorum, eğer geliyorsan bu akşam biletini al demiştim o da atladı geldi işte!

Valizleri kaptık, hemen araç kiralama noktasına geçtik. Aracı daha önceden tutmuştum. Fakat bazı aksilikler oldu bunu detaylı olarak başka bir yazıda dile getireceğim şu an hâlâ firma ile tartışmamız devam ediyor. Ama o zamana kadar şunu diyebilirim ki AVIS'ten araç kiralamayın, kiralatmayın! Evet yanlış duymadınız! ❌   AVIS   ❌

Aracımızı binbir not aldırarak görevliden teslim aldık. Daha doğrusu düşük km temiz diye bilinen / söylenen ama tam anlamıyla bir hurda olarak verilen VW Polo aracımızı! Herbir yanı vuruk çizik hadi onu geçtim de 105.000km ve boş depo! Durun daha ne sürprizler var onları biz de sonradan keşfedecektik!

Depo boş teslim edildiği için ilk benzinliğe girip depoyu dolduruyoruz. Lasiklere hava basalım dedik ama arabanın basınç gösterge etiketi parçalanmış. Zaten lastik sübap kapakları da yanlış jant kapağı montajı yüzünden erişilmez durumdaydı. Cam çizikler içinde, camı temizlemek için kolu çektim, onun bile yüzüne bakan olmamış su da yok! Süper valla, ilk dakikadan gezi aksiliklerle başladı! Nazara geldik nazara!

***
Neyse moral bozmuyoruz, ana yoldan Mostar levhasını takip ederek yola çıkıyorum! Radyoyu da açıp yerel müzikleri yakaladık mı tamamdır! Biraz sonra yola kendimi kaptırınca da keyfim yerine geldi iyice! Tek şeritli yolda solumdan geçen onlarca arabanın vızıltısı kulağımda, bir kaç da sollama derken eski günlere aklım gidiyor, yollarda geçen günlere... Yollar dağlık, kimi zaman bir vadiden geçiyoruz kimi zaman bir nehir kenarında sürüyoruz, Mostar'a kadar yolumuz böyle...

***
1566 yılında, Mimar Sinan’ın öğrencilerinden olan Mimar Hayreddin tarafından Neretva nehri üzerine yapılmış olan köprü bölgenin önemini arttırmış ve zaman içinde kardeşlik sembolü haline gelmişti. Ta ki savaş sırasında yıkılana kadar!

Ayrıca köyün gençleri evlenmeden önce kendilerini ispat etmek için köprüden atlarlarmış. Bu gelenek şimdi de devam ediyor ama artık turistik olmuş. Yani hergün turistlerden bahşiş toplanıp şov amaçlı atlayış yapılıyor. Biraz beklerseniz siz de bunu canlı olarak izleyebilirsiniz.

***

O gün sabah 5'te kalkmış, güzel bir yolculuk yaparak ilk trenle Mostar'a gelmiştim. Belki de Balkanlar gezisine çıkma sebebimdi Stari Most! Ne kikâyeler saklıyorsun kim bilir sen? O yüzden de bendeki yerin hep çok ayrı... O sabah başımı evlerin arasından uzatıp da Stari Most'u ilk gördüğüm an nasıl heyecanlanmıştım! Şimdi yine aynı köşeye geldim, kafamı uzatırsam göreceğim ama o kadar bekledim, biraz daha beklerim değil mi? Tıpkı çok özlem duyduğun birini görmek gibi, yıllar sonra seni görmek benim için...

Vakit Mostar'dan ayrılma vakti! 

Sana söz tekrar geleceğim, yine aynı yere oturacağım! 

***
Evet macera tam da buradan sonra başlıyor! Çünkü bundan sonrası benim beyin maps'te kayıtlı değil. Yani önümüzdeki günlerde keşfederek haritayı açacağız! Mostar'dan yola çıkıp bir süre gittiken sonra yolun sol tarafında yeşilliğin içine gizlenmiş köyün gözetleme kulesini görünce son Osmanlı köyü Poçitel'e geldiğimizi anladım. Köyün surlarına arabayı çektikten sonra ilk kapıdan içeri daldık ama kimseler yok, etraf çok sessiz. Bir evden yükselen mangal dumanından başka görünürde hiçbir şey yok. Neyse biz köyü keşfemeye başladık, yukarı surlara doğru uzunca tırmandık. Köy tam bir ortadünya köyü. Yüzüklerin Efendisi'ni çeksen yeri var yani... En tepeden manzara müthiş!

Poçiteli de gezdikten sonra Karadağ'a doğru yola çıktık, sınıra çok mesafe gözükmüyor ama yollar dolambaçlı. Bir de Maps.me uygulaması bizi bir köy yoluna soktu ki bir süre gittikten sonra yol bitince durumu anlayıp anayola geri döndük. Bu da bizi oldukça oyaladı tabi haliyle geç kaldık. Muhtemelen karanlığa kalacağız.

Eh anayolda da 3-5 tane araba var ya da yok, hatta bazen yolda sadece biz varız. Doğru yolda olduğumuza eminiz ama.

***
Evet işte Bosna&Hersek sınır kapısına geldik. Sabah giriş yaptığımız ülkeden 12 saat olmadan çıkış yapıyoruz. Memura pasaportları ve aracın kağıtlarını uzattıktan sonra çıkış işlemlerimiz yapılıyor. Artık tarafsız bölgedeyiz, biraz sonra Montenegro sınır kapısına gelmemiz gerekiyordu fakat burada sınır kapısını biraz uzağa yapmışlar. Sağ taraftan bakınca Adriyatik denizi görülüyor nihayet! Biraz yol katettikten sonra 3-5 araçlık kuyruk ve Dobrodošli Crna Gora yazısı bizi karşıladı. Unutmadan Montenegro da Türk vatandaşlarına vizesiz!

Bu arada sırayı beklerken Koray sıkıntıdan badem yemeye başladı. Sıra bize geldiğinde, oldukça uzun boylu sarışın bir polis (Tipik bir Karadağ vatandaşı) cama eğilip ne yaptığımızı sordu, ben de hemen yaıştırdım cevabı, "Herceg-Novi, Kotor, Budva, Durmitor National Park in 5 days!" Memur şaşkın! "E hadi iyi yolculuklar o zaman bakalım." dedi ve giriş işlemlerimizi yapması için diğer memura işaret etti. Bu esnada Koray ise hiç oralı bile olmadan badem kemirmeye devam ediyordu. Hahaha en rahat sınır geçişi heralde!

Biraz ilerledikten sonra bir başka gişe bizi karşıladı. Ne olduğunu merak ederken bizden €3 istediler. Araçlar için vergiymiş. Bir nevi ayakbastı parası diyelim. Onu da verdikten sonra Adriyatik kıyısı bizi bekler! Artık gece oldu ama bu arabanın farları da işe yaramıyor, anlaşılan onlar da bozuk. Zira önümüzü pek göremiyoruz! Ben de açtım sis farlarını çektim uzunları, deniz feneri gibi yokuş aşağı virajlara kaptırdım Herceg-Novi'ye kadar.

***
Maps.me bugün bizi yanlış yola soktuğunda, kalacak yer için de aynı endişeyi taşıyordum. Hem de oldukça geç kalmıştık. Kalacağımız yerde kimse yoksa sahibi kapatıp gitmiş bile olabilirdi. Neyse işaretlenen yere geldik dar bir sokaktan yokuş yukarı çıktık. Fakat vardığımız yerde ne bir tabela ne de bir insan vardı. Derken, bahçesinde bir şeylerle uğraşan o adamı gördüm. Arabayı durdurup yanına geçtik. Önce İngilizce derdimizi anlatalım dedim ama maalesef bizi anlamadı. Bu sefer çıkardım telefonu kalacağımız yeri gösterdim, telefon numarası vardı onu işaret ettim, vücut diliyle bir ara da konuşalım be amca yaptım adama. Anladı derdimizi çıkardı telefonu, aradı!

Peki telefonu açan kişi kim olsa beğenirsiniz?  Kalacağımız yer adamın komşusu imiş! Yan evden bir teyze çıktı işaret etti dolanın gelin diye. Yaşa be! Bu sırada adama İngilizce, İtalyanca konuşuyorum o da bana Karadağca konuşuyor. Nereden geldiğimizi ne iş yaptığımızı anladı, o veya bir yakını da İstanbul'a gelmiş, kanser tedavisi olmuş sanırım. Sonra gelin iki bira içelim dedi. Ya da şöyle bir şey de olabilir konuşmamız 😅

Bir daha Karadağ'a gidince ilk ziyaret edeceğim adam gibi adam Ivan!

Neyse döndük geldik. Arabayı çektik, bu sefer de teyzeyle anlaşamıyoruz. Adam başı €25 istiyor bizden. Açtım bookingden gösterdim toplam €25 dedim, kafası karıştı. Neyse sonra torununu aramak geldi aklına da, o İngilizce biliyormuş öyle anlaştık. Bu sefer de odayı gösteriyor bir şeyler lazım mı şurda bu var burda bu var falan. Teyzecim biz onları biliyoruz bak uzun yoldan geldik hadi ne olur rahat bırak bizi de bir duş alıp yatacağız zaten!


Of ne gündü ama! Neyse artık Montenegro'dayız! 

Yarın çok güzel olacak, çünkü Kotor'a geçeceğiz!